Ορμόνες και δέρμα:
Οι ορμόνες συνιστούν χημικές ουσίες του οργανισμού μας και κυκλοφορούν με το αίμα. Έχουν ρυθμιστική δράση στη λειτουργία των κυττάρων του οργανισμού, ενώ επηρεάζουν πάρα πολύ μεγάλο μέρος της συνολικής μας υγείας. Ειδικά για τις γυναίκες, καταστάσεις όπως είναι η εφηβεία, η έμμηνος ρύση, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση σχετίζονται άμεσα με τις ορμόνες. Όταν μιλάμε για ορμόνες και δέρμα, η επίδραση των γυναικείων ορμονών φαίνεται πως λειτουργεί άλλες φορές θετικά και άλλες αρνητικά.
Οιστρογόνα
Πρόκειται για ορμόνες που παράγονται στο σώμα τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών αλλά η παρουσία και δη η λειτουργία τους είναι πιο έντονη στις γυναίκες. Τα οιστρογόνα συμβάλλουν στη σύνθεση του κολλαγόνου και της ελαστίνης, επηρεάζουν σημαντικά τη γονιμότητα και την έμμηνο ρύση ενώ προκαλούν και την ανάπτυξη των γυναικείων σεξουαλικών οργάνων.
Κατά την αναπαραγωγική ηλικία (κυρίως στα 20-30) τα επίπεδα οιστρογόνων είναι αρκετά υψηλά και φτάνουν στη μέγιστη τιμή τους στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Όταν το επίπεδο των οιστρογόνων είναι φυσιολογικό, διατηρείται η καλή διάθεση και η ευεξία, βελτιώνεται η υγεία των μαλλιών και το δέρμα μας μοιάζει αρκετά λαμπερό.
Μετά τα 40 περίπου, όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων αρχίζουν να μειώνονται ραγδαία, η ευεργετική τους επίδραση στο δέρμα μας φαίνεται να διακόπτεται απότομα. Οι σμηγματογόνοι αδένες παράγουν λιγότερο σμήγμα και το δέρμα γίνεται εύθραυστο, χαλαρό, ξηρό και θαμπό. Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων υποστηρίζεται ότι μπορεί να προκαλέσουν, ακόμα, συμπτώματα όπως κακή διάθεση ή εκνευρισμό αλλά και ασθένειες, όπως οστεοπόρωση.
Τεστοστερόνη
Η τεστοστερόνη -όπως γνωρίζουμε οι περισσότεροι- συνιστά ανδρογόνο ορμόνη, είναι ωστόσο παρούσα και στις γυναίκες, απλώς σε αρκετά πιο χαμηλά επίπεδα. Μοιραία, η εν λόγω ορμόνη διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αναπαραγωγή καθώς και στη ρύθμιση πολλών χαρακτηριστικών αρρενωπότητας, όπως είναι η τριχοφυΐα, η παραγωγή σμήγματος , ενώ την ίδια στιγμή ευθύνεται και για την ανάπτυξη του μυοσκελετικού συστήματος.
Τα αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης στο γυναικείο φύλο «μεταφράζονται» συνήθως σε αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή και έντονη ακμή (στις μικρότερες ηλικίες), ως αποτέλεσμα της υπερδιέγερσης των σμηγματογόνων αδένων. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, η αυξημένη τεστοστερόνη συχνά προκαλεί -μεταξύ άλλων- ξηρή και εύθραυστη επιδερμίδα ή και αύξηση του σωματικού βάρους.
Κορτιζόλη
Γνωστή και ως ορμόνη του στρες, η κορτιζόλη απελευθερώνεται από τον εγκέφαλό μας ως αντίδραση κάθε φορά που το σώμα μας εκτίθεται σε άμεσο κίνδυνο. Αυτή η ορμόνη έχει την ικανότητα να τροφοδοτεί το αίμα με «καύσιμα», όπως είναι η γλυκόζη και τα λιπαρά οξέα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η όποια στρεσογόνα κατάσταση. Επομένως, σε μικρές δόσεις είναι ευεργετική για τον οργανισμό μας.
Το έντονο ή μακροχρόνιο στρες, ωστόσο, μπορεί να μετατρέψει το θετικό ρόλο της κορτιζόλης σε αρνητικό, αφού η συνεχώς αυξανόμενη παραγωγή γλυκόζης στο αίμα μπορεί να προκαλέσει φθορά του κολλαγόνου, με συνέπεια την εμφάνιση ρυτίδων και χαλάρωσης. Σε άλλες επιπτώσεις παρατηρείται έντονη λιπαρότητα, εξάρσεις ακμής και επιτάχυνση της διαδικασίας γήρανσης ενώ σε πιο ακραίες περιπτώσεις μια τέτοια κατάσταση δύναται να οδηγήσει ακόμα και στην εμφάνιση εκζέματος ή ψωρίασης.
Προγεστερόνη
Η προγεστερόνη συνιστά επίσης μία αρκετά σημαντική ορμόνη για κάθε γυναίκα, αφού ρυθμίζει τον εμμηνορροϊκό κύκλο. Η υπέρμετρη αύξησή της, ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία της επιδερμίδας μας, αφού διεγείρει την έκκριση σμήγματος στο δέρμα δημιουργώντας μας έντονη λιπαρότητα, κυρίως κατά το διάστημα πριν την έναρξη της περιόδου.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η ορμόνη σταδιακά μειώνεται, με αποτέλεσμα το δέρμα να καθίσταται λιγότερο ελαστικό, να ευνοείται η ξηρότητα και να δημιουργούνται ρυτίδες. Η συγκεκριμένη ορμόνη, ωστόσο, φαίνεται πως επηρεάζει αρνητικά και την υγεία των μαλλιών που γίνονται πιο εύθραυστα, άτονα, λεπτά και θαμπά και τείνουν να σπάνε.
Βασικοί κανόνες διαχείρισης:
Ο επαρκής ύπνος, η υγιεινή διατροφή, η διακοπή του καπνίσματος καθώς και η σωστή διαχείρηση του άγχους αποτελούν πολύ σημαντικά «βήματα» για την εύρυθμη ισορροπία των ορμονών μας. Όταν δε ,μιλάμε για ορμόνες και δέρμα, επιπλέον «βοηθητικές» τακτικές συνιστούν και το καλό πλύσιμο του προσώπου μας (πρωί και βράδυ) καθώς και η εφαρμογή αναπλαστικής και αντηλιακού που προστατεύουν το δέρμα, διατηρώντας το παράλληλα υγιές και λαμπερό!